knowledge



การเพาะเมล็ดหวาย โดยการเร่งการงอก
1. เก็บเมล็ดหวาย เป็นการเก็บเมล็ดหวายเพื่อเพาะ หรือเพื่อเก็บรักษาเมล็ดหวาย โดยมีขั้นตอน ดังนี้
		ขั้นตอนที่ 1 เก็บผลหวายที่แก่เต็มที่ โดยสังเกตจาก สีของเปลือกจะมีสีเหลืองอ่อน ๆ ส่วนผลที่มีสีเขียวให้คัดทิ้ง ควรเก็บผลหวายเพาะช่วงเดือน กุมภาพันธ์ –เมษายน ซึ่งเมล็ดหวายจะแก่เต็มที่และเมล็ดหวาย ที่จะเก็บรักษา จะไม่ค่อยมีปัญหาเกี่ยวกับเชื้อรา มีเปอร์เซ็นต์การงอกสูง

		ขั้นตอนที่ 2 นำผลหวายที่แก่เต็มที่มายีหรือปั่นในเครื่องปั่นทำความสะอาดผลหวาย ขั้นตอนนี้ให้ใช้น้ำเปล่าไหลผ่านตลอดเวลา ทำซ้ำประมาณ 2 – 3 ครั้งให้สังเกตว่าเปลือกและเนื้อหวายออกจากเมล็ดหวายหมดแล้ว ขั้นตอนที่ 3 เมื่อเสร็จจากขั้นตอนที่ 2 แล้ว ให้ทำซ้ำขั้นตอนที่ 2 อีกครั้ง แต่ครั้งนี้ให้นำผงซักฟอกใส่เข้าไปด้วย แล้วล้างน้ำเปล่าให้สะอาดอีกครั้ง


		ขั้นตอนที่ 4 เมื่อได้เมล็ดหวายที่สะอาดแล้วให้เลือกเมล็ดสีดำ สีขาว และเมล็ดที่ถูกแมลงกัดหรือไม่สมบูรณ์ออกทิ้งเสีย(อย่าเสียดายเมล็ดเพราะเมื่อนำไปเพาะจะทำให้เกิดเชื้อราขึ้นได้) ขั้นตอนที่ 5 นำเมล็ดหวายที่ได้มาผึ่งลมไว้ในที่ร่ม 1 คืน ก็จะสามารถนำเมล็ดหวายนั้นไปเพาะ ได้เลย แต่ถ้าต้องการจะเก็บรักษาเมล็ดไว้ควรผึ่งลมไว้ในที่ร่มประมาณ 6 – 7 วัน แล้วเก็บใส่ถุงพลาสติกใส มัดปากถุงให้แน่น นำแช่ไว้ในตู้เย็น (ช่องธรรมดา)



	2. การนึ่งขุยมะพร้าว การนึ่งขุยมะพร้าวเพื่อเป็นการฆ่าเชื้อรา โดยมีขั้นตอน ดังนี้
		ขั้นตอนที่ 1 นำขุยมะพร้าวไปแช่น้ำให้ชุ่มแล้วบีบน้ำออกให้แห้งหมาด ๆ ขั้นตอนที่ 2 นำไปนึ่งประมาณ 10 – 15 นาที แล้วทิ้งให้เย็น (จะสามารถเก็บไว้ใช้ได้ประมาณ 2 วัน)

3. การแคะตาหวายเพื่อเพาะ เป็นการเร่งการงอกของหวาย โดยมีขั้นตอนดังนี้

		ขั้นตอนที่ 1 นำขุยมะพร้าวที่นึ่งแล้ว ตามข้อ 2 ประมาณ 200 กรัม ใส่ลงในถุงพลาสติกแบบมีหูหิ้ว เพื่อเตรียมไว้สำหรับคลุกกับเมล็ดหวายที่จะทำการแคะตา ขั้นตอนที่ 2 นำเมล็ดหวายที่สะอาดที่ได้จากข้อ 1จำนวน 700 กรัม มาแช่น้ำประมาณ 3 ชั่วโมง แล้วนำเมล็ดหวายที่แช่น้ำมาแคะตาหวาย ซึ่งตาหวาย จะอยู่บริเวณด้านข้าง ๆ ของเมล็ดหวาย โดยใช้มีด คัตเตอร์แคะ ควรระมัดระวังอย่าให้โดนเนื้อเยื่อเจริญของหวาย เมื่อแคะตาหวายแล้ว ให้นำเมล็ดหวายนั้นใส่คลุกเคล้าในขุยมะพร้าวที่เตรียมไว้ในขั้นตอนที่ 1 (ห้ามนำกลับไปแช่น้ำอีกเด็ดขาด เพราะจะทำให้ เกิดเชื้อราและงอกช้า) แคะตาหวายจนกว่าจะครบ 700 กรัม แล้วมัดปากถุงให้แน่น เพื่อกันไม่ให้ขุยมะพร้าวและเมล็ดหวายที่แคะตาแล้วแห้ง ขั้นตอนที่ 3 นำเมล็ดหวายแคะตาซึ่งได้จากขั้นตอนที่ 2 ไปหมักหรืออบในโอ่งที่ตั้งตากแดดไว้ โดยให้โอ่งรับแสงแดด เฉพาะช่วงเช้าถึงเที่ยง ให้หมักหรืออบโอ่งไว้ ประมาณ 6 – 7 วัน เมล็ดหวายจะงอกออกมามีลักษณะเป็นตุ่ม ๆ




			ขั้นตอนที่ 4 นำขุยมะพร้าวที่นึ่งได้ตามข้อ 2 ใส่กะละมัง ซึ่งมีขนาดของปากกะละมังกว้าง 15 นิ้ว ให้ใส่โดยเหลือพื้นที่ 1 – 2 นิ้ว จากปากบนของกะละมังแล้วนำเมล็ดหวายที่งอกเป็นตุ่มจากขั้นตอนที่ 3 มาโรยใส่ให้กระจายทั่ว ๆ กะละมังพร้อมกับ เลือกเมล็ดที่มีสีดำ หรือเมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ออกทิ้ง แล้วจึงนำ ขุยมะพร้าวที่นึ่งโรยทับบางๆ ประมาณ 1 – 2 เซนติเมตร จากนั้น จึงฉีดน้ำให้เป็นฝอยพอชุ่ม แล้วนำถุงพลาสติกใส ขนาด 20 x 30 นิ้ว หุ้มอีกครั้งมัดปากถุงให้แน่น นำไปไว้ในที่ร่มรำไร หรือใต้แสลน 50 % ทิ้งไว้ประมาณ 2 – 3 สัปดาห์ หวายจะงอกออกเมื่อกล้าหวายสูงประมาณ 2 – 5 เซนติเมตร แล้วจึงย้ายชำในถุง 2 x 6 นิ้ว ซึ่งจะได้กล้าหวายประมาณ1,500–2,000 กล้า การย้ายชำข้อควรระวังควรอย่าให้เมล็ดหวายที่ติดกับ ต้นกล้าหวาย หลุดออก เพราะหวายยังใช้อาหารจากเมล็ดอยู่ เมื่อย้าย ชำในถุงเพาะชำแล้ว ประมาณ 8 – 12 เดือนก็จะสามารถนำไปปลูกได้ตามต้องการ เพราะกล้าหวายจะมีความแข็งแรงทนต่อโรคและแมลง ตลอดจน สภาพความแห้งแล้งหรือฝนชุกได้ดี






ส่วนประสานงานโครงการพระราชดำริ ต.ป่ามะม่วง อ.เมือง จ.ตาก 63000 โทร.0-5551-1142 ต่อ 151 แฟกซ์ 0-5551-1142 ต่อ 209 E-Mail : dumri_2008@hotmail.com